In NRC-Handelsblad van 17 mei staat een interview met ex-Shelltopman Jeroen van der Veer over de nieuwe NAVO-strategie. Hij pleit ervoor – zeer verrassend – om de NAVO te gaan leiden als een onderneming, al neemt hij dat woord zelf niet in de mond. De secretaris-generaal moet meer bevoegdheden krijgen, zodat hij, als de nood aan de man is, snel kan reageren. Het diplomatiek overleg duurt te lang. ‘’Ik denk dat het de logica is van een wereld die verandert. Je kunt geen statisch besturingsmodel hebben aan de top, in een wereld waarin je niet weet wat je te wachten staat.’’ Het lijkt de energiemarkt wel.
Ik heb een veel beter idee: privatiseer de NAVO. Daar is op korte termijn één ding voor nodig: de operatie in Afghanistan tot een groot succes maken. Rol de Taliban op, vestig iets wat op democratie lijkt in dat land en dan: cashen. Breng de NAVO naar de beurs op een hoogtepunt en ik voorzie een astronomische opbrengst. De NAVO heeft de potentie om een echt volksaandeel te worden, want wie heeft er nu geen familie of buurjongen die in Afghanistan gevochten heeft? Laat Goldman Sachs zoals eerder bij World Online de beursgang begeleiden, want dat is een nette bank die altijd veel van zijn eigen fouten geleerd heeft. Behalve de gewone man zullen ook institutionele beleggers in de rij staan: pensioenfondsen uit de wapenindustrie, de bouw, de rampenbestrijding, de gezondheidszorg en noem ze allemaal verder maar op die belang hebben bij af en toe een oorlog.
Stop met het eenzijdige denken dat oorlog alleen maar geld kost. Leer denken in termen van opbrengst. Vrijheid, democratie, kapitalisme, het zijn waarden die nauwelijks in geld zijn uit te drukken. Toch zijn ze nu eenvoudig overal te introduceren: we geven de NAVO opdracht tot een vredesoperatie en na afloop daarvan stuurt diezelfde NAVO een factuur. Zo simpel is het! Enorme besparingen op de defensiebudgetten door concurrentie op het gebied van vrede en veiligheid. De NAVO en soortgelijke organisaties kunnen dingen naar iedere opdracht. We besteden het gewoon uit en laten de markt zijn werk doen.
Zoals gezegd: op korte termijn moet daarvoor wel de oorlog in Afghanistan gewonnen worden. Dat is minder moeilijk dan het lijkt. Beloof alle stamhoofden en krijgsheren daar een mooie operationele of bestuursfunctie in de nieuwe, geprivatiseerde NAVO en we kunnen nog dit jaar zaken doen.